|
– „Агар сизлар кофир бўлсангизлар, бас албатта Аллоҳ сизлардан беҳожатдир. (Аммо) У Ўз бандаларининг кофир бўлишига рози бўлмас“. [39:7]
Бу бир истилоҳ бўлиб, унга бу маъно ҳужжатларни ўрганишдан келиб чиқиб берилган. Аллоҳнинг изни, хоҳиши, иродаси луғавий маънодаги қайсидир ишга рухсат бериш маъносидаги изн, хоҳиш, ирода сўзлари билан тафсир қилинмайди. У истилоҳий маъно билан тафсир қилинади. У тилшуносларнинг, фақиҳларнинг, усулчиларнинг ёки бошқа фан олимларининг урфий ҳақиқатига ўхшайди.
(بِإِذْنِ اللّهِ ). Шу ўринда бу сўзнинг аҳамияти жуда катта. Чунки одамлар сеҳргарларнинг нарсалар моҳиятини одамлар кўзига бошқача қилиб кўрсата олишларини кўриб, улар худди Аллоҳга ўхшаб ярата оларканлар ёки Аллоҳ уларнинг ишини бекор қила олмайди, деган ўйларга бориб қолишлари мумкин. Шу сўз билан Аллоҳ таъкидлаяптики, бу ишлар Аллоҳнинг изнисиз амалга ошмайди. Яъни, ҳеч бир иш Аллоҳнинг хоҳишисиз, иродасисиз, изнисиз амалга ошмайди. Аллоҳ уларнинг сеҳрларини бекор қила олади. Аллоҳнинг мулкида Аллоҳдан ташқари ҳеч бир иш содир бўлмайди.
Мана шу ерда кимдир, у ҳолда нега Аллоҳ уларнинг сеҳрларини бекор қилмайди? деб қолиши мумкин.
Аллоҳ Таоло яхшилик нимаю ёмонлик нималигини, кишининг яхшиликка яхшилик, ёмонликка эса ёмонлик жазосини олишини баён қилди. Шунингдек, Аллоҳ яхшилик билан ҳам, ёмонлик билан ҳам бизни битта умматга айлантира олишини билдирди.
وَلَوْ شَاء رَبُّكَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلاَ يَزَالُونَ مُخْتَلِفِينَ
– „Агар Парвардигорингиз хоҳлаганида, барча одамларни бир миллат (яъни бир динга эргашувчи) қилган бўлур эди. Улар ихтилоф қилишда бардавом бўлурлар“. [11:118]
Лекин Аллоҳ Ўзи биладиган бир ҳикмат сабабли яхшилик ёки ёмонликни танлашни бизнинг ихтиёримизга бериб қўйди. Шу сабабли бир қисм одамлар жаннатга кирсалар, бошқа қисм одамлар дўзахга кирадилар.
وَلَوْ شِئْنَا لَآتَيْنَا كُلَّ نَفْسٍ هُدَاهَا وَلَكِنْ حَقَّ الْقَوْلُ مِنِّي لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّةِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِينَ
– „Агар Биз хоҳласак, албатта ҳар бир жонга ўз ҳидоятини ато этган бўлур эдик, лекин Мен томондан бу сўз ҳақ-собит бўлгандир: «Мен жаҳаннамни (кофир) жин ва (динсиз) одамларнинг барчаси билан тўлдирурман»“. [32:13]
161-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204